0

گردشگری نقش مهمی در اقتصاد جوامع ایفا می کند و شناسایی دقیق بازار رمز توسعه آن می باشد. از طرفی اگر چه گردشگری یک فعالیت بین المللی است؛ اما بسیاری از افراد و سازمان ها در بازار محلی یا ملی در این بخش اشتغال دارند و در نتیجه «گردشگری داخلی» در چرخه اقتصاد ملی جایگاه عظیمی دارد.ایران از دیدنی ترین مناطق جهان و اصفهان نیز یکی از زیباترین شهرهای ایران است؛ لیکن با وجود ظرفیت بالای اصفهان برای جذب گردشگران، فقدان آمار قابل اطمینان، برنامه ریزی علمی را برای توسعه بازار گردشگری این شهر مشکل می گرداند؛ بنابراین پژوهشگران با هدف شناخت بازار گردشگری داخلی اصفهان، با استخراج آمارهای موجود و انجام مطالعه میدانی دشواری، ویژگی های جغرافیایی، جمعیتی، اقتصادی و عواملی نظیر اهداف یا مشکلات گردشگران را شناسایی کردند.گردشگران داخلی اصفهان در سال 1384 جامعه آماری و تعداد 400 نفر آنان حجم نمونه این پژوهش بوده اند که با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی، ویژگی ها و مشکلات گردشگران مشخص و راهکارهایی برای رهایی از برخی چالش های بازدارنده نظیر گرانی قیمت ها، ترافیک و کیفیت اطلاع رسانی، ارایه گردید.

مقدمه: گردشگری پزشکی به پدیده بین المللی سفر شخصی که اغلب گردشگران مسافت های طولانی را برای دسترسی به خدمات بهداشتی- درمانی که به علت هزینه های بالا، انتظارهای طولانی مدت، فقدان بیمه ها و محدودیت استفاده از خدمات و عدم دسترسی به خدمات درمانی در مقصد طی می کنند، اطلاق می شود. گردشگری پزشکی داخلی نیز به سفر های داخلی بیماران در پی متخصصان بهتر، خدمات ارزان تر و با کیفیت بیشتر می گویند. این نوع سفرها با مداخله مستقیم مسائل پزشکی ارتباط دارد. این پژوهش با هدف برنامه ریزی و توسعه گردشگری پزشکی در کلانشهر شیراز (با تاکید بر گردشگران داخلی) صورت گرفته است.روش بررسی: رویکرد حاکم پژوهش حاضر، توسعه ای - کاربردی و روش تحقیق به شیوه تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش مورد نظر شامل گردشگران پزشکی داخلی (از سایر استان ها) بود که در سال 1391 جهت انجام معالجات پزشکی به شهر شیراز سفر کرده اند (70000)، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 382 محاسبه شد، که به دلیل روایی و پایایی بیشتر، به 400 نمونه افزایش یافت. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که پس از کسب اعتبار علمی و داشتن پایایی 87 درصد به کمک آزمون Cronbach’s alpha توسط گردشگران پزشکی داخلی تکمیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک آماری همبستگی خطی Pearson، رگرسیون چند متغیره و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شده است. تجزیه و تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19 انجام گردید.یافته ها: بین قیمت خدمات درمانی و گردشگری، کیفیت خدمات درمانی و گردشگری، فرهنگ، امکانات، تسهیلات و تجهیزات درمانی و گردشگری، و فناوری اطلاعات و ارتباطات با توسعه گردشگری پزشکی در کلانشهر شیراز رابطه معنی داری وجود داشت (P<0.05). همچنین بین گردشگران پزشکی استان های مختلف به لحاظ میزان رضایتمندی از (قیمت، کیفیت، فرهنگ، امکانات، تسهیلات و تجهیزات، و فناوری اطلاعات و ارتباطات) تفاوت وجود داشت.نتیجه گیری: شفاف نمودن قیمت خدمات درمانی و گردشگری، بالا بردن کیفیت خدمات درمانی و گردشگری، افزایش و ارتقا فرهنگ گردشگر پذیری، به کارگیری امکانات، تسهیلات و تجهیزات درمانی و گردشگری دارای تکنولوژی بالا و استانداردهای جهانی، و به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور تبلیغات و بازاریابی در حوزه های پزشکی و گردشگری موجب توسعه و ارتقا گردشگری پزشکی در کلانشهر شیراز می شود.

در سال های اخیر با تغییر الگوی تعطیلات و شکل گیری تعطیلات کوتاه مدت، شهرها فرصتی برای توسعه گردشگری پیدا کردند. به همین منظور پژوهش حاضر سعی دارد ابتدا 4 نوع از مهمترین انواع گردشگری داخلی شهر تهران را شناسایی و سپس مدل هایی برای پیش بینی متغیرهای تأثیرگذار بر پیش بینی تقاضای هر یک از آنها پیشنهاد کند. برای این کار از اطلاعات حتی المقدورماهیانه بین سال های 1381 تا 1394 استفاده شده است. متغیر مستقل این تحقیق تعداد گردشگران داخلی شهر تهران به تفکیک 4 نوع از مهم ترین انواع گردشگری داخلی شهر تهران است و متغیرهای وابسته نیز بر اساس روش دلفی فازی و دیماتل فازی انتخاب شدند، چارچوب مدل، ترکیبی از رگرسیون، شبکه عصبی فازی و الگوریتم SVR است که با ترکیب این روش ها می توان خطای پیش بینی را اندازه گیری و روش ها را باهم مقایسه کرد. نتایج این پژوهش نشان می دهد رویکرد ترکیبی رگرسیون و شبکه های عصبی فازی (ANFIS ) دارای کمترین خطا در مقایسه با سایر روش ها در خصوص پیش بینی گردشگری تفریحی و VFR داخلی و رویکرد ترکیبی رگرسیون و الگوریتم SVR دارای کمترین خطا در مقایسه با سایر روش ها در خصوص پیش بینی گردشگری پزشکی و تجاری-اداری داخلی است.

هدف این مقاله تعیین عوامل موثر بر تقاضای گردشگری داخلی در استان گلستان می باشد. اطلاعات مورد استفاده در این مقاله از نوع مقطعی است که شامل384 خانواده گردشگر داخلی است که در فروردین سال 1398، حداقل به مدت یک شب در استان گلستان اقامت داشته اند. نمونه مورد مطالعه در این مقاله بصورت نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب و اطلاعات موردنیاز از طریق مصاحبه شفاهی با سرپرست خانوار گردشگران و تکمیل پرسشنامه جمع اوری شد. برای تخمین تابع تقاضای گردشگر، از مدل سیستم تقاضای تقریبا ایده ال (AIDS) که به شکل مدل رگرسیون است، استفاده و رگرسیونهای مجزا برای تخمین تقاضای پنج کالای غذا، مسکن، ایاب وذهاب، بلیط بازدید از مراکزدیدنی و سوغات محاسبه گردید. نتایج نشان می دهد عوامل مختلفی همچون، خصوصیات خانوار گردشگر، نوع محل اسکان در مسافرت، نحوه ایاب وذهاب، نوع مسکن درشهر محل سکونت و فاصله شهرمحل سکونت گردشگر با استان گلستان، برتقاضای کالاهای گردشگری در استان گلستان تاثیرگذار می باشد.

یکی از مهم ترین رویدادها در صنعت گردشگری هر کشور، میزان تقاضا برای یک محصول یا مقصد گردشگری است. اما باید توجه داشت پیش بینی ها هرگز نمی توانند به طور صددرصد با آنچه در عمل پیش خواهد آمد تطابق داشته باشند. همیشه فواصل و انحرافاتی بین مقادیر واقعی و پیش بینی موجود خواهد بود، ولی استفاده از روش های علمی و نوین در امر پیش بینی، باعث خواهد شد نتایج حاصله به مراتب بیش از یک تخمین عینی به حقیقت نزدیک شود. در سال های اخیر با تغییر الگوی تعطیلات و شکل-گیری تعطیلات کوتاه مدت، شهرها فرصتی برای توسعه گردشگری پیدا کردند. یکی از مهم ترین انواع گردشگری داخلی شهر تهران، بر اساس آمار مرکز ملی آمار و نظرات صاحب نظران این حوزه، گردشگری تفریحی است به همین منظور پژوهش حاضر سعی دارد مدل هایی برای پیش بینی تقاضای گردشگری تفریحی داخلی شهر تهران پیشنهاد کند. برای این کار از اطلاعات ماهیانه بین سال های 1381 تا 1394 استفاده شده است. متغیر مستقل این تحقیق تعداد گردشگران تفریحی داخلی شهر تهران است و متغیرهای وابسته نیز بر اساس تکنیک دلفی و دیماتل فازی انتخاب شدند، چارچوب مدل، ترکیبی از رگرسیون، شبکه عصبی فازی و الگوریتمSVR است که با ترکیب این روش ها می توان خطای پیش بینی را اندازه گیری و روش ها را با هم مقایسه کرد. نتایج این پژوهش نشان می دهد رویکرد ترکیبی رگرسیون و شبکه های عصبی فازی (ANFIS) پیشنهادی می تواند پیش بینی بهتری نسبت به سایر روش ها در خصوص پیش بینی گردشگری تفریحی داخلی داشته باشد.

مقدمه: گردشگری یکی از برترین صنایع و فعالیت های درآمدزا و اشتغال زای جهان به شمار می رود و شناسایی دقیق بازار کلید توسعه آن می باشد. از طرفی اگر چه گردشگری یک فعالیت بین المللی است؛ اما بسیاری از افراد و سازمان ها در بازار محلی یا ملی در این بخش اشتغال دارند و در نتیجه «گردشگری داخلی» در چرخه اقتصاد ملی جایگاه عظیمی دارد. هدف: در این پژوهش به تحلیل آماری گردشگری داخلی در ایران و جریان ها و مقاصد آن پرداخته شده است. روش شناسی: برای این پژوه با استفاده از اطلاعات طرح آمارگیری از گردشگران ملی که توسط مرکز آمار ایران به صورت فصلی (بهار و تابستان) برای سالهای مختلف که توسط مرکز آمار ایران ارائه شده، جمع آوری گردیده است، تغییرات در تعداد سفرها و ویژگی های آن را بررسی شد. جهت توصیف وضع موجود و مشاهده روند تغییرات از آمارهای توصیفی، نرخ رشد و نمودارهای خط روند و برای پیش بینی تعداد سفرهای داخلی و میزان هزینه ها و تغییرات مقاصد اصلی سفر از مدل های مختلف سری زمانی استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که روند کلی گردشگری داخلی در ایران دارای رشد مثبت با شیب ملایم می باشد. هزینه های گردشگری با شیب تند در حال افزایش بوده و انتخاب مقاصد اصلی سفر در سال های اخیر تغییرات بارزی داشته است. به طور کلی الگوی غالب گردشگری داخلی سفر به همراه خانواده، اقامت در خانه دوستان و بستگان، استفاده از وسیله نقلیه شخصی و به انگیزه دیدار دوستان و بستگان می باشد. نتایج: بیشترین هزینه ها در بخش حمل و نقل و خوراکی بوده که این الگو درآینده نزدیک تغییری نخواهد داشت. اگرچه مهمترین مقاصد گردشگری در استانهای خراسان رضوی، مازندران، گیلان، تهران و فارس گزارش شده، تغییرات مشخصی در انتخاب مقاصد توسط گردشگران مشاهده شده که می توان از استانهای سیستان و بلوچستان، ایلام، بوشهر، یزد و کرمان به عنوان مقاصد جدید مورد توجه گردشگران داخلی ایران درسالهای اخیر نام برد.

اکثر تصمیمات مدیریت در تمام سطوح سازمان به طورِ مستقیم و یا غیرمستقیم به پیش بینی آینده بستگی دارد و از طریق همین پیش بینی است که می توان موفقیت یا وضعیت در آینده را تجسم کرد و از این طریق ریسک را به حداقل ممکن رساند و یا هرگونه تعدیل و تطبیق در برنامه صورت داد. یکی از مهم ترین رویدادها در صنعت گردشگری هر کشور، میزان تقاضا برای یک محصول یا مقصد گردشگری است؛ اما باید توجه داشت که پیش بینی ها هرگز نمی توانند به طورِ صددرصد با آنچه در عمل پیش خواهد آمد، تطابق داشته باشند. همیشه فواصل و انحرافاتی بین مقادیر واقعی و پیش بینی موجود خواهد بود، ولی استفاده از روش های علمی و نوین در امر پیش بینی، باعث خواهد شد که نتایج حاصله به مراتب بیش از یک تخمین عینی به حقیقت نزدیک شود. در سال های اخیر با تغییر الگوی تعطیلات و شکل گیری تعطیلات کوتاه مدت، شهرها فرصتی برای توسعه ی گردشگری پیدا کردند. یکی از مهم ترین انواع گردشگری داخلی شهر تهران بر اساس آمار مرکز ملی آمار و نظرات صاحب نظران این حوزه، گردشگری تجاری است به همین منظور پژوهش حاضر سعی دارد مدل هایی برای پیش بینی تقاضای گردشگری تجاری داخلی شهر تهران پیشنهاد کند. برای این کار از اطلاعات ماهیانه بین سال های 1381 تا 1398 استفاده شده است. متغیر مستقل این تحقیق تعداد گردشگران تجاری داخلی شهر تهران است و متغیرهای وابسته نیز بر اساس تکنیک دلفی و دیماتل فازی انتخاب شدند. چهارچوب مدل ترکیبی از رگرسیون، شبکه ی عصبی فازی و الگوریتمSVR است که با ترکیب این روش ها می توان خطای پیش بینی را اندازه گیری و روش ها را با هم مقایسه کرد. نتایج این پژوهش نشان می دهد رویکرد ترکیبی رگرسیون و الگوریتم SVR پیشنهادی می تواند پیش بینی بهتری نسبت به سایر روش ها در خصوص پیش بینی گردشگری تجاری داخلی داشته باشد.